هفت ویژگی که اجلاس تهران را تاریخی کرد؟!

شانزدهمین اجلاس بین المللی کشورهای عضو جنبش عدم تعهد به پایان رسید و در اوج برهه ای که اتحادیه اروپا، امریکا، ‌اسراییل و پیاده نظام های داخلی آنها فریاد "انزوای ایران" را در رسانه های مختلف فریاد می زدند، جمهوری اسلامی توانست با برگزاری این اجلاس به بهترین نحو ممکن، در عمل نشان دهد قدرت فرامنطقه ای ایران تا چه حد در معادلات مهم بین المللی تاثیرگذار و مهم می باشد.اما ویژگی های خاص این اجلاس چه بود و چرا توانست در این برهه تاریخی از تحولات منطقه و جهان، به اصلی ترین خبر رسانه های جهان تبدیل شود؟ تفاوت عمده اجلاس تهران با 15 دوره گذشته غیر متعهدها چه بود و چه اتفاقی در تهران بوقوع پیوست که نتانیاهو بیش از 120 کشور شرکت کننده در این اجلاس را به باد اهانت گرفت؟(در ادامه مطلب حتما بخوانید)

برای پاسخ بدین پرسشها، می توان به نکات مورد اشاره، توجه داشت:

 

1. طی 2 دهه ی اخیر و در جهان بعد از پایان جنگ سرد، هیچ نشست بین المللی که طی آن بطور خاص امریکا و سیاست های آن بطور جدی به چالش کشیده شود،‌ برگزار نشد. این در حالی است که در اجلاس تهران، علاوه بر مواضع صریح و ضد امریکایی ایران و بسیاری دیگر از کشورها، سران بیش از نیمی از کشورهای جهان حضور یافتند و این مساله برای امریکا که همواره مدعی مدیریت جهانی بوده است،‌ سنگین و معنادار می باشد.

 

هم چنین در حالی که  فوکویاما اندیشمند امریکایی در سال 1989 و دقیقا یک سال قبل از فروپاشی شوروی، از پایان تاریخ و سیطره لیبرال دموکراسی بر سراسر جهان با محوریت ایالات متحده سخن گفته بود، کمتر کسی تصور می کرد دو دهه بعد از پیش بینی خوشبیانه وی، بیش از نیمی از کشور جهان در تهران به گرد هم جمع شوند تا از پایان دوره امریکا مداری در جهان سخن گفته و تند ترین و آشکارترین انتقادات خود را نسبت به امریکا بیان دارند.

 

انتقاداتی که علاوه بر سران کشورهای عضو این جنبش، بان کی مون دبیر کل سازمان ملل متحد نیز از نزدیک  شنونده آنها بود.

 

رهبر انقلاب در افتتاحیه این اجلاس در این باره فرمودند:

 

"جنبش 99 درصدى مردم در آمریکا بر ضدّ کانونهاى ثروت و قدرت در آن کشور، و اعتراض عمومى در کشورهاى اروپاى غربى به سیاستهاى اقتصادى دولتهاشان نیز نشان لبریز شدن پیمانه‌ى صبر و تحمل ملتها از این وضعیت است. باید این وضعیت نامعقول را علاج کرد ... طنز تلخ روزگار ما آن است که دولت آمریکا که دارنده‌ى بیشترین و مرگبارترین سلاحهاى هسته‌اى و دیگر سلاحهاى کشتار جمعى و تنها مرتکبِ به‌کارگیرى آن است، امروز میخواهد پرچم مخالفت با اشاعه‌ى هسته‌اى را به دوش بگیرد."

 

2. حضور سه کشور مهم و تاثیر گذار ایران، مصر و هند در تحولات منطقه و جهان و همسویی بخش قابل توجهی از مواضع آنها در قبال لزوم اصلاح ساختار مدیریت جهانی از جمله سازمان ملل متحد و شورای امنیت این سازمان، نکته قابل توجه دیگری است که توجه به آن می تواند رمزگشای یکی از تفاوت های اصلی اجلاس تهران،‌ با 15 دوره اجلاس گذشته جنبش عدم تعهد باشد.

 

در واقع فراگیری خواسته دیرینه جمهوری اسلامی در برهم زدن نظم جهان که با محوریت امریکا و اسراییل شکل گرفته است، و تکرار آن از زبان سران کشورهایی چون هند و مصر نشان می دهد نفوذ و دامنه تاثیرگذاری انقلاب اسلامی ایران در سه دهه قبل تا کجا پیش رفته است. 

 

اهمیت این امر زمانی بیشتر خود را نشان می دهد که توجه شود طی سالهای نه چندان دور و در دوره ریاست جمهوری محمد خاتمی، نه تنها سخنی علیه ساختار ناعادلانه و دیکتاتورگونه مدیریت جهانی و سازمان ملل بیان نمی شد، بلکه در همین راستا پیشنهادهای عجیب و غریبی مانند گفتگوی تمدن ها و پذیرش طرفهای مقابل،‌ به عنوان تمدن هایی که قابلیت گفتگو با ایران را دارند، در تریبون های بین المللی مطرح می شد اما طی چند سال اخیر که تغییر آشکاری در رویکرد دولت نهم و دهم در عرصه سیاست خارجی بوجود آمد و پیام های دیرینه انقلاب اسلامی به گوش جهانیان رسید، موضوع تغییر و لزوم اصلاح مدیریت جهان این بار نه تنها از سوی مقامات ایرانی، بلکه کشورهای موثر منطقه و جهان مانند مصر و هند به گوش می رسد که این امر در نوع خود می تواند مقدمه ای برای یک دستاورد تاریخی در جهان محسوب شود.

 

رهبر انقلاب اسلامی در مراسم افتتاحیه این نشست در این باره فرمودند:

 

"اتاق فرمان جهان نباید با دیکتاتورى چند کشور غربى اداره شود. باید بتوان یک مشارکت دموکراتیک جهانى را در عرصه‌ى مدیریت بین‌المللى شکل داد و تضمین کرد. این است نیاز همه‌ى کشورهائى که مستقیم یا غیرمستقیم از دست‌اندازى چند کشور زورگو و سلطه‌طلب زیان دیده‌اند و مى‌بینند. شوراى امنیت سازمان ملل داراى ساختار و سازوکارى غیرمنطقى، ناعادلانه و کاملاً غیر دموکراتیک است؛ این یک دیکتاتورىِ آشکار و یک وضعیت کهنه و منسوخ و تاریخ مصرف گذشته است ... این وضعیت معیوب و پر زیان، غیرقابل ادامه است. همه از این هندسه‌ى غلط بین‌المللى خسته شده‌اند."

 

 ایشان در بخش آخر سخنان خود نیز مجددا این مساله مهم را مورد اشاره قرار دادند:

 

"سقوط دیکتاتورهاى وابسته به آمریکا و همدست رژیم صهیونیستى در شمال آفریقا و بیدارى اسلامى در کشورهاى منطقه را فرصتى بزرگ بشماریم. ما میتوانیم به ارتقاء «بهره‌ورى سیاسى جنبش عدم تعهد» در مدیریت جهانى بیندیشیم"

 

این سخنان رهبر انقلاب تا آنجا برای رسانه های بین المللی حایز اهمیت بود که خبرگزاری فرانسه با اشاره به این مساله اعلام کرد:

 

"آیت الله خامنه‌ای در حضور بان‌کی‌مون از دیکتاتوری شورای امنیت سازمان ملل انتقاد کرد."

 

3. وجهه پر رنگ ضد صهیونیستی این اجلاس، یکی دیگر از شاخصه های ویژه شانزدهمین نشست غیر متعهدها محسوب می شود. در حالی که اجلاس های گذشته عدم تعهد، بعضا در حد شعار نیز رنگ و بوی مقابله با سیاست های ضد انسانی رژیم صهیونیستی را پیدا نمی کرد و این مساله به طور خاص در پانزدهمین دوره این اجلاس که در سال 2009 در شرم الشیخ مصر و به ریاست حسنی مبارک، متعهد همیشگی به صهیونیست ها خود را نشان داد، اجلاس تهران که با ریاست جمهوری اسلامی ایران به عنوان اصلی ترین دشمن اسراییل برگزار شد، شاید ضد صهیونیستی ترین اجلاس سده ی اخیر بود که طی آن انتقادهای فراوان و پرشماری به اسراییل و عملکرد آن طی سالهای گذشته مطرح شد.

 

سخنان رهبر معظم انقلاب در این اجلاس به اندازه کافی گویای این مساله می باشد:

 

"در اینجا مایلم پندى خیرخواهانه به سیاستمداران آمریکائى که تاکنون همواره به عنوان مدافع و پشتیبان رژیم صهیونیستى در صحنه حاضر شده‌اند، بدهم: این رژیم تاکنون براى شما دردسرهاى بیشمار داشته است؛ چهره‌ى شما را در میان ملتهاى منطقه، منفور و شما را در چشم آنان شریک جنایات صهیونیستهاى غاصب معرفى کرده است؛ هزینه‌هاى مادى و معنوى که در طول سالهاى متمادى از این رهگذر به دولت و ملت آمریکا تحمیل شده است، سرسام‌آور است؛ و احتمالاً در آینده اگر همین روش ادامه یابد، هزینه‌هاى شما سنگین‌تر هم خواهد شد. بیائید به پیشنهاد جمهورى اسلامى درباره‌ى همه‌پرسى بیندیشید و با تصمیمى شجاعانه، خود را از گره ناگشودنى کنونى نجات دهید."

 

اما واکنش منفعلانه نتانیاهو نخست وزیر ر‍ژیم صهیونیستی درباره اجلاس تهران به تنهایی نشانگر این وی‍ژگی اجلاس غیرمتعهدها می باشد. وی بلافاصله پس از افتتاحیه این مراسم حضور 120 کشور در نشست تهران «لکه ننگی بر پیشانی جامعه جهانی» خواند و گفت : "آنها (کشورهای شرکت کننده در نشست تهران) به تهران رفته‌اند، جایی که گستاخانه هولوکاست را انکار می‌کنند و برای رسیدن به بمب اتمی به پیش می‌تازند و برای موجودیت اسرائیل خط و نشان می‌کشند و اسرائیل را به نابودی از نقشه جغرافیا تهدید می‌کنند."

 

همچنین لیبرمن وزیر خارجه رژیم صهیونیستی نیز نشست تهران را "نمایشی ابلهانه" خواند که تنها نمونه های تاریخی آن در دهه 1930 میلادی و در زمان استقرار حکومت نازی ها در آلمان برگزار شده است!

 

لیبرمن همچنین از حضور محمود عباس رییس تشکیلات خودگردان فلسطینی در نشست تهران نیز به شدت عصبانی شده و در اظهاراتی عجیب خواستار برخورد با او پس از بازگشت از سفر تهران شد.

 

4.راهبری بیداری اسلامی توسط جمهوری اسلامی در اجلاس تهران، از ویژگی ممتاز دیگر این نشست نسبت به ادوار گذشته خود و دیگر نشست های مشابه بین الملی طی سالهای اخیر بود.

 

در حالی که بعد از وقوع بیداری اسلامی در کشورهای منطقه طی ماه های اخیر، همواره بسیاری از دولت های عربی، منکر ویژگی اسلامی بودن این قیام ها شده اند و با همسویی آشکار با امریکا و غرب، سعی در وارونه ساختن دستاوردهای قیام های این کشورها را داشته اند،‌ حضور معنادار و منفعلانه امیر قطر و فرستاده وی‍ژه پادشان عربستان در این اجلاس نشان داد آنها تنها برای منزوی نشدن خود و عقب نماندن از تحولاتی که این روزها رهبری آن توسط جمهوری اسلامی صورت می گیرد در این نشست مجبور به حضور شدند.

 

هم چنین عدم دیدار دوجانبه امیر قطر با هیچ یک از مقامات رسمی ایران و تنها گوش دادن به سخنان رهبر معظم انقلاب و دکتر احمدی  ن‍ژاد در مراسم افتتاحیه  این اجلاس، نشان داد حضور حداقلی این کشورها در این اجلاس به چه منظور صورت گرفته است و این مساله در عرف بین الملل و دیپلماسی معنای خاص خود را دارد.

 

5. حمایت بی چون و چرا و تاکیدات مکرر جمهوری اسلامی ایران از دولت سوریه و خط مقاومت، و تعمیم این دیدگاه به دیگر کشورهای عضو جنبش عدم تعهد، دستاورد غیر قابل انکار دیگر این نشست بود.

 

سوریه طی یک سال و نیم اخیر همواره با فشارهای خارجی متعددی دست و پنجه نرم کرده است و در این بین نشست سازمان همکاری اسلامی که اخیرا برگزار شد و طی آن فشارهای یکجانبه و متعددی از جمله لغو عضویت سوریه  از این سازمان به عمل آمد، بیانگر این مساله می باشد اما اجلاس تهران اولین نشست بین المللی بود که بعد از ناآرامی های سوریه تشکیل شد و طی آن بسیاری از مقامات ارشد بین المللی به حمایت از دولت اسد و خط مقاومت پرداختند.

 

هم چنین در حالی که بسیاری از رسانه های ضدانقلاب و همسو با غرب سعی کردند تا با توسل به برخی مواضع رییس جمهور مصر مبنی بر حمایت از مخالفان دولت اسد، تمامی مواضع همسوی مرسی با ایران را زیر سوال ببرند که توجه در سخنان وی نشان می دهد مرسی علیرغم مخالفت با دولت سوریه، مخالفت آشکار خود با راهکار نظامی در این کشور را مورد تاکید قرار داد؛ راهکاری که طی ماه های اخیر با قوت بیشتری از سوی غرب و آل سعود برای ساقط کردن دولت سوریه تشدید شده است.

 

از سوی دیگر، دیدارهای جداگانه رهبر معظم انقلاب با مقامات ارشد کشورهای سوریه، عراق، اندونزی و ... و حمایت صریح و آشکار از دولت سوریه و خط مقاومت و هم چنین درخواست بدست گرفتن ابتکار عمل توسط جنبش غیر متعهدها برای پایان ناآرامی ها در سوریه نشان داد، بحران این کشور جز با نظر مساعد جمهوری اسلامی حل شدنی نیست و در این میان نقش موثر و راهبردی تهران برای آرامش دمشق، طرفداران بسیاری در کشورهای دیگر منطقه دارد.

 

6. نمایش دیپلماسی عمومی مناسب و درخور توجه جمهوری اسلامی در بکار گیری از قربانیان ایرانی تروریسم با نمایش ماشین های منفجر شده دانشمندان هسته ای و هم چنین حضور آرمیتا رضایی نژاد و علیرضا احمدی روشن در میان مهمانان حاضر در اجلاس، از دیگر ویژگی های برجسته این نشست بین المللی بود که استمرار آن در  موارد مشابه می تواند به طور آشکاری موضع حقانیت ایران و بطلان منطق طرفهای غربی را در افکار عمومی جهان نمایان سازد. 

 

ایران طی سالهای بعد از انقلاب،‌ همواره به علل سیاسی از سوی امریکا و متحدانش تروریست خوانده شده است، این در حالی است که جمهوری اسلامی تنها نظام سیاسی در جهان می باشد که بسیاری از مسئولین ارشد و مقامات اصلی آن طی سه دهه گذشته قربانی ترور شده اند.

 

ترور رهبر کنونی ایران، یک رییس جمهور،‌ یک نخست وزیر، یک رییس شورای عالی قضایی، ده ها تن از نمایندگان مجلس، بسیاری از رجال سیاسی و نظامی و روحانیون و مردم عادی و هم چنین دانشمندان هسته ای ایران همگی نشان می دهد که بزرگترین قربانی تروریسم در سه دهه اخیر، ایران بوده است اما این مساله همواره با پروپاگاندا و تبلیغات دروغین غرب به گونه ای وارونه منعکس شده است که با توجه به این مساله، ابتکار جالب توجه اخیر صورت گرفته در اجلاس تهران در نشان دادن عینی قربانیان تروریسم در ایران، یکی از ویژگی های ممتاز این اجلاس محسوب می شد.

 

7. تلاش همه جانبه مقامات و رسانه های غربی مبنی بر زیر سوال بردن دستاوردهای اجلاس تهران نیز از مسایلی است که دقت در آن، می تواند به خوبی گویای میزان موفقیت و اثرگذاری این اجلاس تاریخی در تهران باشد. فارغ از سانسور کم سابقه بسیاری از مواضع  انقلابی کشورهای مهم شرکت کننده در اجلاس از جمله سخنان مرسی علیه اسراییل و لزوم حمایت از فلسطین در رسانه های بیگانه، دست و پا زدن های کودکانه عناصر دست چندم فتنه در خارج از کشور که همه سعی خود را کردند تا با دروغ پردازی و رویاهای ذهنی خود، اهمیت این اجلاس را منکر شوند نشان می دهد این روزها قدرت فرامنطقه ای جمهوری اسلامی ایران در معادلات بین المللی بیش از همیشه خود را به منصه ظهور گذارده و تلاشهای همیشگی و بی اثر ضدانقلاب و پادوهای داخلی آنان کمترین اثری در این میان ندارد، تا آنجا که واشنگتن تایمز به صراحت اعلام می کند:

 

«همزمان با برگزاری جنبش غیر متعهدها در ایران، دولت آمریکا از دبیر کل سازمان ملل خواسته بود تا در این اجلاس حاضر نشود اما او توجهی نکرد و اعلام کرد به تهران خواهد رفت. در حال حاضر در زمینه محبوبیت جهانی، رقابتی میان [آیت الله] خامنه ای و باراک اوباما ایجاد شده است که تاکنون [آیت الله] خامنه ای پیروزی این رقابت بوده است.»

 

توجه به این واقعیات بخوبی نشان می دهد هم اکنون بعد از گذشت سه دهه از وقوع انقلاب اسلامی در سال 57، بسیاری از شعارهای دراز مدت انقلاب جامه عمل به خود پوشیده است، بویژه هشدارهای همیشگی امام راحل که همواره تشکیل جبهه واحد مستضعفین علیه استکبار را یادآوری می کردند:

 

"من امیدوارم که یک حزب به اسم «حزب مستضعفین» در تمام دنیا به وجود بیاید، و همه مستضعفین با هم در این حزب شرکت کنند، و مشکلاتی که سر راه مستضعفین است از میان بردارند، و قیام در مقابل مستکبرین و چپاولگران شرق و غرب کنند و دیگر اجازه ندهند که مستکبرین بر مستضعفین عالم ظلم کنند، و ندای اسلام را و وعده اسلام را ـ که حکومت مستضعفین بر مستکبرین است و «وراثت ارض» برای مستضعفین است ـ متحقق کنند."